مبلغان مسائل روز انقلاب را تبیین کنند | ضرورت پرهیز از خرافه گویی در منابر

حجت الاسلام علی اصغر تقوی، رییس مرکز فقهی جواد الأئمه(ع) در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، به تبیین شاخص های منبر خوب در تجربه علم و مبانی دینی پرداخت.

تبیین مسائل روز انقلاب اسلامی از وظایف مهم مبلغان است

عضو اتاق تبلیغ خراسان سخن گفتن از مسائل روز انقلاب اسلامی را یکی از مهم ترین ویژگی های یک منبر موفق دانست و اظهار کرد: مطرح کردن مباحث انقلاب جزو وظایف یک مبلغ است اما به شرطی که مبلغ در مسائل مربوطه مهارت و تسلط داشته باشد؛ انقلاب و مسئولین را بشناسد؛ کسانی که تاثیرگذار در انقلاب بوده و هستند را بشناسد؛ انقلابی های ثابت قدم را بشناسد؛ سپس در مورد مسائل انقلاب اظهار نظر کند.

وی تصریح کرد: سخن گفتن از مسائل سیاسی جهان وجود دارد، فقط در صورتی برای مبلغ سودمند است که او شناخت دقیقی از مسأله داشته باشد؛ در غیر این صورت بهتر است فقط در خصوص مسائل کلی انقلاب مانند حمایت و تبعیت از رهبری و شناخت افراد تأثیرگذار انقلاب می تواند بهترین راهکار برای سخن گفتن در این زمینه باشد.

حجت الاسلام تقوی افزود: ورود به مسائل چالشی و مسائلی که مبلغ احتمالا در پاسخ گفتن به آن عاجز خواهد بود، قطعا به ضرر انقلاب و نظام است. در اقتصاد هم همینطور است و نمی توان در مسائل کلان اقتصادی و اجتماعی بدون اطلاعات سخن گفت.

عضو اتاق تبلیغ خراسان با اشاره به شرایط حساس سیاسی جهان، تصریح کرد: رویارویی با استکبار جهانی و آمریکای جهان خوار برای ما حساسیت هایی را ایجاد کرده که قطعا وظیفه مبلغین را صد چندان می کند. امروز رسالت ما همان رسالت انبیا است. امروز قطعا حسین زمان در یک طرف عرصه گاه اجتماعی قرار گرفته و یزید زمان در طرف دیگر و در چنین شرایطی شناساندن مسیر حق جزو وظایف اصلی مبلغین است.

ضرورت پرهیز از بیان خرافات در منبر

رییس مرکز فقهی جوادالأئمه(ع) ضمن تأکید بر ضرورت پرهیز از بیان خرافات در منبر، تصریح کرد: باید از خرافه گویی ها، بیان خواب هایی که مدرکی برای آن نیست، کراماتی که خیلی از آن ها به اثبات نرسیده، مطالبی که سست و بی پایه هستند و سند ندارند و ممکن است فقط برای بعضی از زمان ها و مکان ها مصداق داشته باشند، پرهیز کرد.

وی ادامه داد: بیان بعضی از خواب ها و خرافه ها و نیز برخی داستان ها و قصه ها، ضررش به دین بیشتر از منافعش است. باید سعی کنیم اگر مطلبی گفته می شود، مطالب مستند و دارای مدرک باشد. ما نیازی به کمک گرفتن از خواب ها و کراماتی که به زحمت اثبات می شوند، نداریم.

حجت الاسلام تقوی تأکید کرد: قرآن و فرمایشات اخلاقی معصومان(ع) بهترین معجزه هستند. ما اگر بیان خودِ اولیا را نقل کنیم، احتیاجی به بیان خواب ها نیست.

منبر همواره یک ابزار مناسب برای تبلیغ بوده است

حجت الاسلام تقوی اظهار کرد: منبر و تبلیغ یکی از ابزارهایی است که در طول تاریخ بشریت مورد استفاده قرار گرفته و به خوبی هم از عهده مسئولیت خود برآمده است.

وی افزود: اگر تبلیغ با معیارها و مصادیق صحیح انجام گیرد، برای هر امر و هر فعلی کار پسندیده ای است. پیامبران و اولیای الهی همه مبلغ بودند و خداوند انبیا و رسل را برای تبلیغ مکتب توحید فرستاد.

عضو اتاق تبلیغ خراسان با اشاره به آیه شریفه «لَقَد أَرسَلنَا رُسُلَنَا بِالبَيِّنَاتِ وَ أَنْزَلنَا مَعَهُمُ الکِتَابَ وَ المِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالقِسط»، خاطرنشان کرد: وظیفه ای که انبیا در طول تاریخ بر عهده داشتند، تبلیغ مسائل وحدانی و مسائل اعتقادی و نوع زندگی انسانی و اجتماعی بود. البته امروز در جامعه مورد توجه ما، مبلغ معمولا به روحانیان و کسانی که در جهت مسائل دینی تبلیغ کنند، اطلاق می شود.

وی تأکید کرد: بیشتر تبلیغات مذهبی در 14 قرن گذشته از طریق منبر و خطابه انجام شده است؛ از زمان خود پیامبر اکرم(ص) منبر مرسوم شد و در زمان ائمه(ع) اوج گرفت و بعد از ائمه(ع) رشد فراوانی داشت و امروز به عنوان یکی از ابزارهای خوب در جهت تبلیغ دین از آن استفاده می شود.

مبلغ نباید خود را مبرا از خطا و اشتباه ببیند

حجت الاسلام تقوی در تشریح شاخص های یک منبر خوب، ادامه داد: یکی از مسائلی که در شاخص های یک منبر خوب مورد توجه است، نیت و قصد الهی است. اگر تبلیغ برای رضای خدا باشد، هم تأثیرپذیری تبلیغ قطعی است و هم خداوند عنایت و کمک می کند و کمبودها را جبران می فرماید.

وی افزود: شاخص دیگر این است که مبلغ بر این باور نباشد که خودش از همه آلودگی ها پاک است و تنها اوست که باید جامعه را اصلاح کند و دیگران را نصیحت کند؛ اینطور نیست. انسان نصایح را باید خطاب به خودش بیان کند و اول درصدد وارستگی و تقوا و جهات عرفانی و معنوی خود بربیاید. در ضمن آن، نقلی هم برای شنوندگان و اطرافیان داشته باشد.

تبلیغ خوب نیازمند به روز رسانی اطلاعات و مطالعه مستمر است

رییس مرکز فقهی جوادالأئمه(ع) یادآور شد:کسی که می خواهد در جهت تبلیغ قدم بردارد نباید کمبود مطالعه داشته باشد. گاهی ضرر سخنان کسی که در توان خود نمی بیند که با مخاطب ارتباط به روز برقرار کند، بیشتر از منافعش است. امروز همه مردم اهل مطالعه هستند؛ همه مستمعین و پامنبری ها اهل درس و تحصیل و اطلاعات هستند.

وی تأکید کرد: امروز اطلاعات در اختیار همه افراد جامعه اعم از کوچک و بزرگ قرار دارد و اینگونه نیست که بعضی از اطلاعات را ما داشته باشیم که احتمالا اطرافیان ما یا مستمعین ما نداشته باشند. تمامی این اطلاعات، اطلاعات عمومی و مورد توجه است. در نتیجه اگر من آمادگی کامل را در جهت مطالعه و تحقیق نداشته باشم و از پراکنده گویی و بیان مطالب بی محتوا و گفته هایی که مدرک و مأخذی ندارد، پرهیز نکنم، به موفقیت در تبلیغ دست نخواهم یافت.

حجت الاسلام تقوی در تبیین دیگر ویژگی یک منبر موفق، اظهار کرد: گاهی انسان را توهم برمی دارد که بر همه مسائل مسلط است و همه مسائل را می داند؛ در حالی که هیچ کس در این عالم بر همه علوم مسلط نیست و حتی انبیا هم بر همه علوم عالم مسلط نبودند و مسائل به آن ها وحی می شد. در نتیجه منبری و خطیب نباید از بیان جمله «نمی دانم» ابا داشته باشد.

وی افزود: وقتی انسان ادعای دانش کند، باید پاسخگو باشد و پاسخگویی کار سختی است. انسان می تواند با کلمه «نمی دانم» از اظهار نظر در تمام مسائل پرهیز کند و تنها در اموری که در آن مطالعه دارد و تحقیق کرده وارد بحث شود.

حفظ شخصیت مستمعان از الزامات یک منبر خوب است

حجت الاسلام تقوی با اشاره به آیاتی از قرآن کریم که بر ضرورت توجه مبلغان دین به نحوه سخن گفتن با مردم تأکید دارند، گفت: مبلغ باید با مردم با زبانی نرم، منطقی، مؤدبانه و با زبان مهر و محبت مواجه شود تا جهات تأثیرگذاری تبلیغ مشخص شود.

وی با بیان این که قطعا در تبلیغ ارتباط چهره به چهره با مردم تاثیر گذار تر است، خاطرنشان کرد: مسجد جایگاه خوبی برای تبلیغ است و هیچ چیز دیگری نمی تواند جای آن را پر کند.

حجت الاسلام تقوی ضمن توصیه به مبلغان جهت بهره مندی حداکثری از آیات قرآن کریم، به خصوص در ماه مبارک رمضان که ماه نزول قرآن است، خاطرنشان کرد: آیات شریفه قرآن، قصص القرآن، آیات الاخلاق و آیات الاحکام می تواند بهترین منبرهای ما را شکل دهد.

وی در پایان افزود: پس از قرآن، بهره مندی از فرمایشات معصومان(ع) تأثیر کلام ما را صد چندان خواهد کرد. اصول کافی کتاب شریف و بزرگی که می تواند در همه زمینه ها کمک مان کند، وسائل الشیعه مرحوم شیخ حر عاملی، کتبی که از مرحوم علامه مجلسی به جا مانده اعم از کتب فارسی و عربی و نیز کتب ساده ای که در اختیار همه ماست و در همه خانه ها وجود دارد مثل منتهی الآمال و مفاتیح الجنان؛ همه اینها می تواند ما را در زمینه ساخت و پرداخت یک منبر خوب، کامل و به درد بخور برای خودمان، دین مان و مردمی که پای منبر و سخن ما نشستند کمک و یاری کند./861/ت302/ب1